Patlıcanı ilk gördüğünüzde ne düşündünüz? İtalyanlar, bir dönem yiyen kişilerin delirdiğini düşünerek patlıcana Melanzana “delilik elması” adı vermiştir. Patlıcan için ülkemizde balcan, baldırcan, bedican ve Arapça adı olan badincan gibi farklı isimler de kullanılmaktadır.
Hindistan MÖ 5. yüzyılda patlıcan üretiminin yapıldığı ilk yer olmuştur. Sonrasında Afrika ve devamında Doğu Akdeniz’e ve Avrupa’ya getirilmiştir. Patlıcanın Avrupa’ya gelişi 16. yüzyılı bulmuştur. “Domates meyve mi sebze mi?” kafa karışıklığını yaşatan patlıcan botanik olarak meyvedir.
Patlıcan dünyada en çok üretilen 6. sebze (mutfakta sebze olarak kabul ediliyor) olup üretimin %55’i Çin tarafından gerçekleştirilmektedir. Türkiye, patlıcan üretiminde dünyada 4. sırada yer almaktadır.
Patlıcan bitkisi 5-6 metreye kadar uzayabilmekte ve yaklaşık 110 adet patlıcan verir. 20 – 25 Derece sıcaklık patlıcanın yetişmesi için uygun sıcaklık aralığıdır. İçerisinde %95 su barındırır ve hacminin %50’si havadan oluşmaktadır.
Patlıcanın faydaları nelerdir?
Patlıcan, yağ içermez ve su açısından yüksek değere sahiptir. Ayrıca C, K vitamini, magnezyum, fosfor, bakır, folik asit, potasyum, manganez bulunur.
- Sindirime yardımcıdır
- Kemik sağlığı için faydalıdır
- Anemiyi önlemede etkilidir
- Kalp sağlığı ve kan basıncı için faydalıdır
Dikkat!
Patlıcanı çiğ tüketmek çeşitli mide problemlerine neden olabileceği için tavsiye edilmez.
Coğrafi İşaretli Patlıcanlar
Coğrafi işaretli olarak patentlenen patlıcanlar Şanlıurfa, Gaziantep, Kayseri ve Iğdır illerine aittir.
Gaziantep Kuru Patlıcanı
Gaziantep Kuru Patlıcanının en ayırt edici özelliği rengi, tadı ve piştikten sonraki yumuşaklığıdır. Gaziantep kuru patlıcanı, açık renkli, ince et kalınlığına sahip ve piştikten sonra yumuşak hal alan bir ürün olarak karakterize edilir. Diğer İllerin ürünlerinden kabuk rengi ve sertlik derecesi yönüyle ayrılmaktadır.
Kurutmalık olarak değerlendirilecek patlıcanlar Ağustos-Eylül ayları arasında hasat edilir. Hasat edilen patlıcanlar yıkanır, ikiye kesilerek içleri oyulur. İçi çıkartılarak hazır hale getirilen patlıcanlar 50’şerli olarak ipe dizilir. Kurutma alanı için sırıklar dikilip aralarına ipler gerilir. Patlıcan dizileri genellikle 5’lü ve 10’lu Sıralar ile kurutmalık alanında hazırlanan askılara asılır. Kurutma için genellikle yüksek, rüzgâr alan alanlar seçilmektedir. İyi bir kurutma sağlamak için rüzgârlı hava ve gölgeye ihtiyaç bulunmaktadır.
Havanın nemli olması istenmeyen bir durumdur. Patlıcanların doğrudan güneş ile teması ürünün yanmasına ve kuruduktan sonra üzerinde siyah beneklerin oluşmasına neden olur. Rüzgârlı havalarda kuruma 3 – 4 gün İçerisinde tamamlanır. Havaların yağışlı olması durumunda bu süre 1 haftaya kadar uzayabilmektedir.
Gaziantep Nizip Patlıcanı
Üzerlerinde uzunlamasına paralel hatlar şeklinde mor, beyaz ve yeşilimsi renkler bulunmakta olup meyve et rengi beyaz, yumuşak ve çekirdeklenmesi azdır. Son hasat ürünü ile ilk hasat ürünü arasında tat farkı olmayan Nizip Patlıcanı tatlı bir tada sahiptir.
Şanlıurfa Birecik Patlıcanı
Birecik Patlıcanı; Türkiye’de yetişen diğer yerli patlıcan çeşitlerinden farklı morfolojik özelliklere ve tada sahip tarım ürünüdür. Meyve et rengi beyazımsı olup çekirdeklilik çok azdır, meyve eti yumuşaktır. Yıllardır, bölgede tek çeşit olarak yetiştiriciliği yapılan Birecik patlıcanı, saflaşma göstermiş ve homojenlik göstererek köy çeşidi olma özelliğini de kazanmıştır. Fırat Nehri boyunca uzanan tarım arazilerinde yetiştirilmektedir. Birecik patlıcanı uzun yıllardır bölge halkı tarafından, bölgenin tarım alanları ile evlerin yanındaki bahçelerde yetiştirilmekte ve bölge halkının geçim kaynağını oluşturmaktadır.
Kayseri Yamula Patlıcanı
Çapı 5 ile 6,5 santim arası değişmekte, meyve uç şekli yuvarlak, meyvede eğrilik derecesi hafif, ticari hasatta meyve kabuğu beyaz çizgili ve orta derece parlak olup rengi leylaktır (açık mor). Damarlılık yoktur; dişi çiçek izi yoktur; meyve uç şekli çeltikli olmayıp düzdür.
Iğdır Patlıcan Reçeli
Patlıcan Reçeli (Iğdır’a Has Özel) Tarifi İçin Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
* 13 Tane Minik Patlıcan (1 Parmak Büyüklüğünde)
* 1 Kilo Toz Şeker
* 1 Tatlı Kaşığı Limon Tuzu
* Yarım Limon
* 1 Yemek Kaşığı Tuz
* 2 Kilo Su
En Farklı Reçel Çeşitlerinden Patlıcan Reçeli Tarifi Nasıl Yapılır?
Akşamdan kabukları soyulmuş patlıcanlar suya koyulur, 1 yemek kaşığı tuz koyulup üzerine kadar suyu eklenir sabaha kadar bekletilir, sabah 2 defa yıkanan tuzlu suyu temizlenen patlıcanlar kaynamış suya atılır.
1 tatlı kaşığı limon tuzu da koyulur, 2 taşım kaynatılır, sonra da çıkarıp soğuk suyun içine atılır, tekrar yeniden 1. 5 litrelik su kaynatılır, 1 kilo şeker içine atılır, kaynatılır şerbet haline gelir.
Patlıcanları bezle sıkarak suyu alınır, kaynayan şerbetin içine bırakılır, reçel kıvamına gelince yarım limon doğranır içine atılır.
İki üç taşım kaynadıktan sonra indirilir ocaktan, soğumaya bırakılır, sonra kavanoza bırakılır. Afiyet olsun. Mutlaka deneyiniz.
Etiket Bulutu: cografi isaretrecel cesitleri, recel tari
